Logo cần xuất phát từ bản sắc thương hiệu (ảnh: vudigital.co)

Bất kỳ một nhận định sai lầm nào cũng có thể dẫn đến những hệ quả đáng tiếc trong cách thiết kế logo, hay rộng hơn là xây dựng thương hiệu. Vì thế, lời khuyên của đội ngũ Vũ Digital dành cho bạn là hãy làm rõ mình “là ai”, để không bị lạc lối trong quá trình sáng tạo.

Bộ câu hỏi sau sẽ giúp bạn xác định được các yếu tố làm nên thương hiệu:

• Thương hiệu đại diện cho điều gì?
• Giá trị nào tạo ra sự khác biệt của thương hiệu?
• Thương hiệu hoạt động trong lĩnh vực nào?
• Thương hiệu bán sản phẩm cho ai, giải quyết nhu cầu gì?
• Yếu tố nào khiến nhà lãnh đạo liên tưởng đến hình ảnh của thương hiệu?
• Những từ nào tóm tắt được tính cách của thương hiệu?

Khi đã có hình dung chi tiết về bản sắc của thương hiệu, chúng ta sẽ dễ dàng hơn trong việc thực hiện những bước tiếp theo như tìm kiếm ý tưởng, xác định phong cách, đánh giá logo,…

3. Phân tích khách hàng và đối thủ cạnh tranh

Bên cạnh thương hiệu, chúng ta cũng cần tập trung phân tích hai nhóm sau đây:

• Khách hàng
• Đối thủ cạnh tranh

Về cơ bản, mục tiêu của chúng ta khi thiết kế logo vẫn là để khách hàng nhận diện và phân biệt được thương hiệu với những công ty khác. Giữa rất nhiều lựa chọn mua sắm, logo sẽ là một trong nhiều yếu tố làm nên sự khác biệt và định vị thương hiệu trong nhận thức khách hàng.

Vì thế điều tiếp theo ta cần làm là tìm hiểu xem nhóm khách hàng của thương hiệu có đặc điểm, tính cách, sở thích và hành vi như thế nào, để từ đó có được quyết định phù hợp.

Còn việc phân tích doanh nghiệp khác sẽ giúp ta biết được tổng quan về thị trường đang có những ai, logo của họ trông ra sao, xu hướng thiết kế nào đang thịnh hành. Từ dữ kiện này, thương hiệu sẽ nhận ra mình cần làm gì để thật sự trở nên khác biệt.

Nếu mọi doanh nghiệp khác đang sử dụng màu đơn sắc, ta nên sử dụng cách phối nhiều màu để trông nổi bật hơn. Nếu mọi người đều đang ứng dụng cách thiết kế logo truyền thống, một logo mascot vui nhộn sẽ có thể thu hút sự chú ý của khách hàng ngay lập tức.

Đến cuối cùng, các vấn đề được đặt ra trong bước 1 và 2 phải đưa đến giải pháp cụ thể cho câu hỏi: “Làm sao khi nhìn thấy logo, khách hàng vừa có khả năng sắp xếp thương hiệu vào đúng lĩnh vực đang hoạt động mà vừa có ấn tượng mạnh mẽ?”

Chỉ khi đã tổng hợp đầy đủ dữ kiện, ta mới có thể chuyển sang các bước tiếp theo, bắt đầu bằng việc tìm kiếm cảm hứng sáng tạo.

4. Tìm cảm hứng cho thiết kế

Ý tưởng có thể đến từ khắp mọi nơi. Có lẽ bạn đọc đã nghe câu này đến phát nhàm. Nhưng sự thật đúng là như thế. Ý tưởng thật sự có thể đến từ khắp mọi nơi, và thứ chúng ta cần là phương pháp phù hợp để tìm ra chúng. Có hai phương pháp phổ biến mà chúng ta có thể áp dụng: brainstorm và moodboard.

Brainstorm: brainstorm là quá trình thảo luận nhằm tìm ra ý tưởng, giải pháp. Mỗi thành viên trong nhóm (hoặc cá nhân) đều được khuyến khích đưa ra ý kiến của mình về định hướng thiết kế, chiến lược tiếp cận, logo,… Mục tiêu là đưa ra thật nhiều phương sán, cách tiếp cận khác nhau đối với dự án, trước khi thống nhất một vài mục tiêu cuối cùng.

Moodboard: moodboard là tập hợp những hình ảnh trực quan nhằm truyền tải ý tưởng, phong cách hoặc định hướng nghệ thuật mà người sáng tạo muốn hướng đến. Ví dụ, bạn có hình dung về ba cách thiết kế logo khác nhau (chữ, biểu tượng, mascot), bạn có thể tổng hợp hình ảnh liên quan đến từng phong cách để giúp các thành viên trong nhóm hiểu rõ hơn về định hướng của mình.

Chúng ta có lựa chọn một hoặc kết hợp cả hai phương pháp trong cách thiết kế logo, miễn là chúng mang đến những hướng tiếp cận mới mẻ và ý tưởng đột phá.

5. Lựa chọn phong cách thiết kế logo

Khi đã có đầy đủ thông tin (thương hiệu, khách hàng, đối thủ) và đã tìm được một vài nguồn cảm hứng nhất định, việc cần làm tiếp theo làm lựa chọn phong cách thiết kế logo.

Có nhiều phong cách thiết kế logo và cũng không có phong cách nào là “tốt nhất”, chúng ta chỉ đánh giá dựa trên yếu tố phù hợp. Thước đo cho sự phù hợp được đúc kết từ những gì mà ta đã đúc kết được từ bước 1 và bước 2. Do đó, việc chuẩn bị tốt ngay từ đầu sẽ cực kỳ quan trọng để có được sự hiệu quả trong suốt quá trình.

Bạn đọc có thể tham khảo các phong cách thiết kế logo phổ biến sau:

– Wordmark: sử dụng các chữ cái viết tắt hoặc toàn bộ tên thương hiệu để làm nguyên liệu thiết kế, phù hợp với mục đích tạo dấu ấn thị giác và khắc ghi sâu đậm trong tâm trí người xem ngay từ cái nhìn đầu tiên. Ví dụ: Google, Coca Cola, Samsung, ebay.

– Letterform: sử dụng một chữ cái làm chất liệu thiết kế, và thường là chữ cái đứng đầu tên thương hiệu. Ví dụ: Unilever, McDonald, Netflix, Tesla.

– Pictorial Mark: lấy cảm hứng từ biểu tượng gắn liền với tên tuổi và chiều dài lịch sử thương hiệu. Ưu thế lớn nhất mà Pictorial mang lại là khả năng linh hoạt tuỳ biến theo thời gian, nhưng không hề kéo giảm mức độ nhận diện thương hiệu. Ví dụ: Apple, NBC, Shell.

– Abstract Marks: Sử dụng một biểu tượng trừu tượng để thể hiện thương hiệu một cách cô đọng, khác biệt. Ví dụ: Nike, Pepsi, Adidas.

– Emblems: sự kết hợp giữa wordmarks và pictorial. Thiết kế sử dụng kỹ thuật Emblems thường không đổi và trường tồn theo thời gian, đổi lại là rủi ro gây nhàm chán về nhận diện và khó ghi nhớ trong những lần tiếp cận đầu tiên. Ví dụ: Harley Davidson, Starbucks, Harvard University.

– Mascot: sử dụng hình ảnh của một con người hay loài vật, sự vật cụ thể đại diện cho thương hiệu. Ví dụ: KFC, Michelin, Piggly Wiggly, Pringles.

Chúng ta cần chọn ra phong cách thiết kế logo phù hợp với thương hiệu hoặc quyết định dựa trên những nguồn cảm hứng đã được thảo luận ở bước 3. Bạn có thể phác thảo theo hai hoặc ba phong cách thiết kế logo trên, để đảm bảo tính đa dạng trong giải pháp cuối cùng.

6. Màu sắc

Màu sắc mang đến rất nhiều ý nghĩa khác nhau. Chúng có thể truyền tải tâm trạng, mô tả tính cách hoặc hình tượng hóa một logo. Mỗi tính từ như “ảm đạm”, “xám xịt” và “lấp lánh” đều khiến người nghe nhớ đến một màu nào đó. Vì vậy, chúng ta phải chú ý đến việc lựa chọn màu sắc khi thiết kế logo.

Bạn có thể sử dụng một màu duy nhất để đại diện cho thương hiệu. Tuy nhiên, cần xem xét cẩn thận. Các màu như đỏ, cam, xanh dương, đen,… gợi lên những cảm nhận hoàn toàn khác nhau Ngoài ra, chúng ta có thể kết hợp nhiều màu lại với nhau để tạo ra một logo nổi bật hơn, tương tự cách FedEx, MasterCard, Google,… đã làm.

Sau khi đã chọn được hệ màu ưng ý, hãy tiếp tục trả lời các câu hỏi sau đây để biết liệu nó có phù hợp hay chưa:

Màu sắc có đặc biệt không?

Màu sắc có khác biệt so với màu của các đối thủ cạnh tranh không?

Màu sắc có phù hợp với chiến lược thương hiệu không?

Bạn đã gán ý nghĩa gì cho màu sắc?

Màu sắc có ý nghĩa tích cực đối với nhóm khách hàng mục tiêu không?

Màu sắc có gợi nhớ đến bất kỳ sản phẩm hoặc dịch vụ nào khác không?

Màu có hoạt động trên nhiều nền màu khác nhau không?

Màu sắc là một lĩnh vực phức tạp và không dễ để chọn được màu thích hợp với thương hiệu. Với bạn đọc không quá chuyên về thiết kế, lời khuyên của Vũ là hãy dựa vào những gợi ý ở trên và thử nghiệm nhiều cách kết hợp khác nhau để có được kết quả cuối cùng.

7. Làm quen với Typography

Trừ khi thương hiệu của bạn sở hữu một biểu tượng phổ biến đến mức chỉ cần nhìn vào người khác đã có thể gọi tên, giống như Twitter hay Tinder, thì trong nhiều trường hợp, bạn sẽ cần đến sự hỗ trợ của Typography. Với các phong cách như Wordmarks hay Emblems,… Typography lại càng quan trọng hơn.

Tìm hiểu về Typography là một việc nên làm, ngay cả khi bạn không có quá nhiều kiến thức về thiết kế. Về cơ bản, chúng ta có thể lựa chọn một trong các kiểu chữ sau:

• Serif: thường được gọi là chữ có chân, chứa một đường thẳng hoặc một nét nhỏ trong thành phần của chữ.
• Sans Serif: ngược lại với serif, đây là phông chữ “không chân”. Đây là các bộ chữ hiện đại, mang phong cách tối giản. Chúng cũng được nhiều người đánh giá là kiểu chữ dễ đọc trên nền tảng kỹ thuật số.
• Handwritten: bao gồm những typeface chữ trông giống như được viết bằng tay. Chúng sẽ mang lại cảm giác khác nhau tùy thuộc vào phong cách thiết kế.
• Display: những kiểu chữ được thiết kế theo phong cách đặc biệt, thường được sử dụng cho logo của các thương hiệu hay tiêu đề trong thiết kế.
• Monospace: kiểu chữ có các chữ cái và ký tự chiếm cùng một khoảng không gian theo chiều rộng (fixed-width). Điều này trái ngược với bộ chữ serif hay sans serif, khi chúng có bề ngang thay đổi tùy theo từng chữ cái và ký tự.

Cũng như màu sắc, mỗi phông chữ khác nhau sẽ gợi lên cảm giác khác nhau. Bên cạnh đó, việc kết hợp các phông chữ lại với nhau sẽ cần đến sự thử nghiệm liên tục. Ít nhất chúng ta cũng nên biết với lĩnh vực kinh doanh của mình thì các doanh nghiệp đang ứng dụng typography như thế nào.

Chẳng hạn, phông serif (có chân) sẽ thích hợp với những thương hiệu thời trang, tạp chí,… vì chúng truyền tải được sự sang trọng, đẳng cấp. Ngược lại, phông không chân (sans-serif) được nhiều thương hiệu công nghệ sử dụng do tính tối giản của chúng và khả năng hiển thị trên nhiều nền tảng.

Tuy nhiên, những kết quả trên chỉ mang tính chất tham khảo. Như đã chia sẻ, giữa nhiều doanh nghiệp sử dụng font sans-serif, việc dùng font Display hay Monospace sẽ mang lại sự khác biệt cho thương hiệu.

8. Hoàn thiện ý tưởng

Dữ kiện, cảm hứng, phong cách thiết kế, màu sắc và typography. Các yếu tố này gần như đã đủ để chúng ta bắt tay vào việc thiết kế logo.

Nếu tìm đến agency hoặc designer bên ngoài, điểm đầu tiên bạn cần lưu ý là việc trao đổi thông tin phải thật sự rõ ràng. Một bản brief (mô tả yêu cầu) bao gồm đầy đủ yêu cầu, phong cách, moodboard,… là điều cần thiết để designer hiểu bạn cần gì.

Còn trong trường hợp muốn tự sáng tạo ra logo của mình, bạn có thể tham khảo các giải pháp sau.

8.1 Sketch và hoàn thiện bằng phần mềm đồ họa

Phương pháp này yêu cầu kỹ năng vẽ phác thảo và sử dụng các phần mềm như Photoshop hoặc Illustrator. Ở giai đoạn này, ta hoàn toàn tự do với ý tưởng của mình.

Nếu bạn là một người không chuyên, việc buộc mình ngồi xuống và tự vẽ ra logo có vẻ là một thử thách cực đại. Nhưng công đoạn sketch không yêu cầu chúng ta phải nghĩ ra những logo hoàn hảo ngay từ đầu, việc mà ngay cả các designer “lão luyện” cũng cảm thấy khó khăn. Điều quan trọng nằm ở sự độc đáo, khác biệt của ý tưởng và câu chuyện bạn muốn truyền tải vào logo.

8.2 Các website thiết kế

Trên Internet hiện có rất nhiều trang web cung cấp dịch vụ tạo logo. Việc chúng ta cần làm chỉ là trả lời một số câu hỏi như “Tên thương hiệu là gì”, “Bạn muốn logo dạng chữ hay mascot”,… Trang web sẽ gửi lại một loạt logo “có sẵn” để chúng ta tải về và tùy ý chỉnh sửa.

Cách làm này được nhiều người sử dụng vì tính dễ dàng và tiện lợi của nó. Tuy nhiên, Vũ không khuyến khích việc sử dụng các website “hàng có sẵn” này.

Đầu tiên, tính độc đáo của những logo đó gần như không có. Có thể lý giải bằng việc họ phải sản xuất số lượng thật nhiều và thật nhanh để có đủ logo nhằm thu hút người dùng. Mặt khác, chúng ta cũng rất dễ gặp phải tình trạng trùng lặp logo, vì nếu ta thích một ý tưởng, thì chắc chắn cũng sẽ có người khác thích nó.

Đừng chấp nhận một logo chất lượng thấp chỉ để tiết kiệm chi phí. Logo là yếu tố đại diện của thương hiệu trong thời gian dài và việc đánh đổi nó để lấy một logo miễn phí là việc làm không khôn ngoan chút nào.

8.3 Mua từ website khác và chỉnh sửa lại

Chúng ta có thể tìm đến các trang web bán tác phẩm của các nhà thiết kế trên thế giới (Shutterstock, Creative Market,…), mua chúng rồi chỉnh sửa theo ý mình. Cách làm này dù tiện lợi và nhanh chóng, nhưng nó cũng có nhược điểm tương tự như việc sử dụng các website có sẵn. Những cách làm này có thể mang lại cho thương hiệu thành công trong ngắn hạn, nhưng về lâu dài sẽ rất khó để phát triển. Vì nếu phân tích, chúng ta sẽ thấy những thương hiệu đó chỉ sở hữu vẻ “bên ngoài”, còn “bên trong” lại chẳng có gì.

9. Đánh giá và lựa chọn ý tưởng

Đánh giá các ý tưởng là công đoạn được thực hiện sau khi bạn và nhóm của mình đã hoàn thiện được một số phác thảo logo.

Việc đánh giá không nên chỉ dựa vào cảm xúc cá nhân. Tất nhiên, việc thích hay không thích một biểu tượng sẽ ảnh hưởng đến việc chúng ta chọn lựa logo, nhưng nó không nên là yếu tố quyết định. Đặc biệt, nếu bạn là người ít tiếp xúc với các công việc sáng tạo thì việc đánh giá lại càng khó khăn hơn.

Chúng ta có thể dựa trên các câu hỏi sau đây để có nhận định khách quan:

• Logo có khiến người xem cảm nhận được thương hiệu hoạt động trong lĩnh vực, ngành nghề nào hay không?
• Logo có đơn giản và dễ nhớ không?
• Logo có linh hoạt không? Thương hiệu có thể ứng dụng logo trên nhiều nền tảng khác nhau không?
• Logo có thể tồn tại trong khoảng thời gian dài không? Hay bạn sẽ phải làm lại nó trong một, hai năm tới?
• Logo có khiến bạn khác biệt so với các đối thủ cạnh tranh không?

Dù cho logo được thiết kế bởi những nhà thiết kế lừng danh hay một thực tập sinh mới ra trường, chúng đều cần phải tuân theo các nguyên tắc cơ bản. Tuy nhiên, cách đánh giá sẽ còn tùy thuộc vào lĩnh vực kinh doanh. Logo của một thương hiệu rượu vang cao cấp sẽ cần cân nhắc cẩn thận, chi tiết hơn một thương hiệu đồ ăn vặt. Vì vậy, hãy xem xét bức tranh toàn cảnh và quyết định điều gì là phù hợp với thương hiệu.

10. Phát triển bộ nhận diện thương hiệu từ logo

Nếu đến được bước này thì xem như bạn đã thành công trong việc thiết kế ra một logo phù hợp với thương hiệu của mình. Việc tiếp theo cần làm là ứng dụng nó vào những ấn phẩm nhận diện khác như website, bao bì, danh thiếp,…

Logo là điểm khởi đầu của bộ nhận diện thương hiệu và là nền tảng để chúng ta tạo dựng nên danh tính của thương hiệu. Các yếu tố thuộc về logo như màu sắc, phông chữ nên được ứng dụng sang các ấn phẩm khác để đảm bảo sự nhất quán cho thương hiệu. Khi đã hoàn thiện bộ nhận diện, bạn đã sẵn sàng để giới thiệu thương hiệu của mình đến thế giới.

11. tiêu chí cơ bản để đánh giá logo khi thiết kế thương hiệu

Đánh giá logo là bước quan trọng cần thực hiện trong quá trình thiết kế thương hiệu và cần đến những tiêu chí đánh giá khách quan, phù hợp. Trong bài viết này, đội ngũ Vũ Digital sẽ chia sẻ đến bạn đọc cách để đánh giá logo.

Nếu search từ khóa “cách đánh giá logo”, Google sẽ gửi về cho chúng ta hơn 80 triệu kết quả trong vòng chưa đến một giây, chứng tỏ đây là một khái niệm tương đối phổ biến. Điều này khiến nhiều người nghĩ rằng đưa ra nhận xét về logo cũng đơn giản như cách comment một video trên Youtube.

Trên thực tế, đánh giá logo không hề dễ như chúng ta lầm tưởng. Đánh giá logo nói riêng và bộ nhận diện thương hiệu nói chung khác xa so với việc phê bình một bức tranh, một bài hát, một tác phẩm văn học.

Mọi người đánh giá một tác phẩm nghệ thuật dựa theo cảm nhận chủ quan của chính mình. Đẹp hoặc xấu, hay hoặc dở, tốt hoặc tệ,… đều được kết luận từ phong cách, trải nghiệm và gout thẩm mỹ của mỗi cá nhân.

Trong nghệ thuật thuần túy, việc nhận định như thế không ảnh hưởng quá nhiều đến tác phẩm. Chẳng hạn, bài hát bạn cảm thấy dở tệ vẫn có thể hiên ngang đứng đầu bảng xếp hạng, một khi có hàng triệu người khác hứng thú với nó. Bức tranh bạn không hiểu ý nghĩa vẫn sẽ được trưng bày trong viện bảo tàng như thường, nếu những nhà phê bình khác cùng đồng thuận về giá trị của nó.

Thế nhưng, đối với lĩnh vực thiết kế, đặc biệt là khi đánh giá logo, câu chuyện lại đi theo một hướng hoàn toàn khác. Logo là thứ đại diện cho thương hiệu. Logo xuất hiện trên mọi ấn phẩm liên quan. Logo tồn tại theo năm tháng nhằm giải quyết một vấn đề cụ thể của thương hiệu. Vì lẽ đó, ta không nên đưa ra những đánh giá logo dựa theo cảm tính.

Tất nhiên, nói luôn dễ hơn làm. Một số người không biết cách đánh giá logo sao cho hợp lý khi phải đối diện với hàng loạt ý tưởng từ nhóm thiết kế. Sai lầm phổ biến nhất nằm ở chuyện đưa ra những bình luận mang tính cá nhân, thiếu góc nhìn khách quan và khung đánh giá phù hợp. Điều này dẫn đến việc tiêu tốn thời gian, nguồn lực, và cũng không giải quyết được vấn đề của thương hiệu.

Vậy chúng ta cần đánh giá logo như thế nào để vừa khách quan, vừa đảm bảo hiệu quả lâu dài của logo? Để giúp bạn đọc trả lời được câu hỏi trên, Vũ sẽ liệt kê và phân tích 3 tiêu chí cơ bản để đánh giá logo. Bởi vì dù đã có hàng triệu logo được thiết kế, chúng đều dựa trên các nguyên tắc cụ thể, bao gồm: phù hợp với bản sắc thương hiệu, đơn giản và khác biệt.

Đánh giá logo dựa trên bản sắc của thương hiệu

Tiêu chí đầu tiên để đánh giá logo chính là liệu nó có phù hợp với bản sắc thương hiệu hay không. Như Vũ đã chia sẻ trong nhiều bài viết, bản sắc là khởi đầu của một thương hiệu. Bản sắc thương hiệu đóng vai trò như một chiếc la bàn định hướng cho mọi hoạt động, trong đó có thiết kế và cả đánh giá logo.

Nếu ta hình dung thương hiệu như một con người, logo và bộ nhận diện sẽ là vẻ ngoài, còn bản sắc sẽ đại diện cho tính cách, tâm hồn, thế giới quan của người đó. Vì thế, khi đánh giá logo, ta nên dựa trên bản sắc của thương hiệu trước tiên để có thước đo khách quan và phù hợp.

Yếu tố này yêu cầu nhà lãnh đạo hiểu rõ về thương hiệu, từ đó truyền tải đến đội ngũ thiết kế. Bạn phải thật sự hiểu thương hiệu của mình “là ai” trước đã, rồi hãy bàn đến những yếu tố khác. Giả sử thương hiệu hôm nay đại diện cho giá trị A, hôm sau lại đại diện cho giá trị B, thì liệu chúng ta có thể đưa ra đánh giá logo chính xác hay không?

Trong trường hợp bạn chưa biết “hiểu rõ” là như thế nào, hãy trả lời những câu hỏi sau:

• Thương hiệu đại diện cho điều gì?
• Giá trị nào làm nên sự khác biệt của thương hiệu?
• Thương hiệu hoạt động trong lĩnh vực nào?
• Thương hiệu bán sản phẩm cho ai, giải quyết nhu cầu gì?
• Yếu tố nào khiến nhà lãnh đạo liên tưởng đến hình ảnh của thương hiệu?
• Những từ nào tóm tắt được tính cách của thương hiệu?

Giải đáp những câu hỏi trên sẽ giúp chúng ta có góc nhìn rõ ràng về thương hiệu, từ đó đánh giá logo theo những tiêu chuẩn hợp lý hơn. Mặt khác, việc định hướng rõ ràng cũng sẽ giúp nhóm thiết kế có được những hiểu biết cần thiết trước khi bước vào giai đoạn sáng tạo.

Ví dụ, nền tảng thương mại điện tử Amazon đã sớm định vị mình là một thương hiệu hướng đến khách hàng. Ngay từ thời điểm còn là một trang bán sách trực tuyến, Jeff Bezos – CEO của hãng – đã luôn tìm cách mang đến những trải nghiệm phong phú, đa dạng cho người dùng.

Năm 1999, Amazon quyết định làm mới hình ảnh để thể hiện tinh thần mà thương hiệu theo đuổi, đồng thời khẳng định vị thế của một doanh nghiệp hàng đầu trong lĩnh vực E-commerce đang dần trở nên sôi nổi.

Thách thức của đội ngũ sáng tạo khi đó là làm sao truyền tải được ý tưởng “hướng đến khách hàng” vào logo, trong khi vẫn giữ lại được những đặc trưng của phiên bản trước đó, bao gồm tên thương hiệu viết thường và đường màu cam phía dưới.

Nhóm thiết kế sau đó đã đề xuất ý tưởng được lấy cảm hứng từ định hướng chiến lược của Amazon: trở thành một nền tảng bán tất cả mọi thứ. Điểm nổi bật của logo nằm ở mũi tên xuất phát từ chữ “A” và kết thúc ở “Z” – hai ký tự đầu và cuối của bảng chữ cái Alphabet.

Logo Amazon được thiết kế dựa trên ý tưởng “nền tảng bán mọi thứ từ A đến Z” (ảnh: Wikipedia)

Cách tiếp cận này truyền tải được thông điệp Amazon có tất cả, từ A đến Z và họ sẵn sàng đáp ứng mọi nhu cầu của khách hàng. Mũi tên được thiết kế theo hình dạng của một nụ cười, củng cố hình ảnh thân thiện, đáng tin cậy của thương hiệu. Mũi tên còn mang đến một ý nghĩa khẳng định Amazon luôn tiến về phía trước và không ngừng đổi mới trên hành trình của mình.

Trường hợp của Amazon cho thấy rằng với một định hướng rõ ràng, nhóm thiết kế có thể mang đến những ý tưởng xuất sắc. Mặt khác, nhà lãnh đạo cũng dễ dàng hơn trong việc đánh giá logo, một khi đã có những tiêu chí phù hợp, xuất phát từ bản sắc riêng của thương hiệu.

Đánh giá logo dựa trên sự đơn giản

Đơn giản là yếu tố tiếp theo giúp chúng ta đánh giá logo, nếu không muốn nói là yếu tố quan trọng bậc nhất. Bởi vì sự đơn giản khi thiết kế sẽ dẫn đến tất cả những giá trị khác, ví dụ như tính linh hoạt khi thể hiện, mức độ hiển thị trên các thiết bị, in ấn,…

Nhưng thế nào là “đơn giản”? Đây là một từ phức tạp việc đánh giá logo và cũng hiếm từ nào gây hoang mang hơn nó trong lĩnh vực thiết kế. Chúng ta rất khó để hiểu yêu cầu của một người nếu họ bảo chỉ muốn những thiết kế đơn giản.

Tất nhiên, “đơn giản” không đồng nghĩa với “dễ dàng”. Nếu dễ dàng thì ai cũng có thể tự thiết kế được. Thay vào đó, “đơn giản” ám chỉ việc thể hiện những ý tưởng phức tạp theo cách tinh gọn, không phức tạp, không cầu kỳ.

Tại sao một logo phải đơn giản? Vô số câu trả lời có thể được đưa ra, nhưng quan trọng nhất vẫn là: logo càng đơn giản thì càng dễ nhận diện và dễ nhớ. Đây là điều mà thương hiệu nào cũng mong muốn trong bối cảnh cạnh tranh như hiện nay.

Mặt khác, một logo đơn giản sẽ có thể hiển thị được trên nhiều nền tảng khác nhau, từ màn hình điện thoại cho đến một tấm billboard khổng lồ đặt ở trung tâm thành phố. Dưới đây là một vài ví dụ về sự đơn giản trong các mẫu logo nổi tiếng:

Tuy nhiên, nếu đơn giản quá mức thì cũng không hẳn là tốt. Chúng ta hoàn toàn có thể tối giản một logo thành một hoặc hai hình tròn, như cách Mastercard và Target đã làm, nhưng đồng thời ta cũng phải tạo ra dấu ấn riêng so với các đối thủ cạnh tranh trực tiếp. Do đó, chúng ta có yếu tố thứ ba để đánh giá logo: sự khác biệt.

Đánh giá logo dựa trên sự khác biệt

Chúng ta ít khi tìm được những thương hiệu cùng ngành có đặc điểm giống nhau về logo. Mọi người đều dễ dàng phân biệt được giữa Tiki, Lazada, Shopee, cũng giống như cách chúng ta nhận ra Apple giữa những Samsung, Xiaomi, Huawei,…

Một logo khác biệt sẽ giúp khách hàng phân biệt và chú ý đến thương hiệu. Mặt khác, nó sẽ có nhiều khả năng để tạo sự liên kết với khách hàng về mặt cảm xúc và thúc đẩy họ sử dụng sản phẩm, dịch vụ từ thương hiệu. Không ai thích một ý tưởng bị trùng lặp, đặc biệt là trong thiết kế bộ nhận diện thương hiệu. Điều này dẫn đến tính nhận diện kém, làm mất đi sự độc đáo và khiến khách hàng hoài nghi về thương hiệu.

Năm 2017, Pandora – dịch vụ âm nhạc trực tuyến – đã thực hiện chiến dịch tái thiết kế hình ảnh thương hiệu. Mọi thứ tưởng chừng đã hoàn hảo, cho đến khi mọi người cùng nhận ra một vấn đề: logo phiên bản mới của Pandora cực kỳ giống với logo của Paypal – thương hiệu chuyên cung cấp các dịch vụ thanh toán. Sự kiện này nghiêm trọng đến mức Paypal đã đệ đơn kiện Pandora sau đó.

Logo Paypal và logo Pandora (ảnh: The Verge)

Paypal làm như thế hoàn toàn có cơ sở. Dù không cùng kinh doanh chung một lĩnh vực, nhưng cả hai đều cung cấp dịch vụ của mình thông qua nền tảng ứng dụng điện thoại di động. Việc có hai ứng dụng giống nhau về logo sẽ dễ gây nhầm lẫn cho khách hàng, nhất là khi phân khúc người dùng mà hai thương hiệu này hướng đến cũng gần tương tự nhau. Vì vậy, sự khác biệt là yếu tố tiếp theo chúng ta cần lưu ý khi đánh giá logo.

Ngoài ra, logo không nên thể hiện chính xác sản phẩm, dịch vụ mà thương hiệu cung cấp. Sẽ có những trường hợp lấy sử dụng sản phẩm làm ý tưởng chủ đạo khi thiết kế, ví dụ như Burger King (logo hình bánh burger), hay giải bóng rổ nhà nghề Mỹ NBA (logo hình một vận động viên).

Tuy nhiên, làm như thế không phải lúc nào cũng hiệu quả, không chỉ với logo mà còn áp dụng cho cả tên thương hiệu và tagline. Hãy nghĩ đến những thương hiệu nổi tiếng, bạn sẽ hiểu Vũ muốn nói gì.

Biểu tượng của Starbucks không hề có một ly cà phê hay hạt cà phê nào xuất hiện, dù đây là mảng kinh doanh chính của tập đoàn. Chuyện gì sẽ xảy ra nếu Steve Jobs yêu cầu logo của Apple phải xuất hiện một chiếc máy tính? Hoặc hách hàng sẽ nghĩ sao nếu biểu tượng đại diện cho FedEx là một chiếc xe tải khổng lồ?

Chúng dĩ nhiên sẽ kém hấp dẫn, thiếu sức hút hơn hình ảnh nàng tiên cá, quả táo cắn dở và cụm từ FedEx mà ta đã quen thuộc. Cách làm này cũng giới hạn khả năng mở rộng của thương hiệu trong tương lai, nếu nhà lãnh đạo tính đến chuyện kinh doanh nhiều sản phẩm khác nhau.

Một góc nhìn khác khi đánh giá logo

Chúng ta đã có những tiêu chí cụ thể, rõ ràng để đánh giá logo: phù hợp với bản sắc thương hiệu, đơn giản và khác biệt. Ngoài những nguyên tắc trên, còn rất nhiều những cách khác để đánh giá logo, nhưng chúng gần như đều dẫn về bộ nguyên tắc Vũ đã liệt kê.

Logo quan trọng với thương hiệu, điều này đương nhiên ai cũng biết. Nhưng logo có tự mình làm nên một doanh nghiệp thành công không? Chắc chắn là không.

Khi nhìn vào những biểu tượng bên dưới, bạn thấy chúng có điểm chung là gì?

Chúng thuộc về những tập đoàn toàn cầu. Chúng được mọi người yêu thích. Chúng có giá trị hàng trăm triệu đô la. Chúng không cần đi kèm với tên nhưng ai cũng biết được chúng đại diện cho thương hiệu nào… Các câu trả lời này có thể xuất hiện trong đầu bạn ngay lập tức.

Nhưng hãy giả sử vào năm 1971, ban giám đốc của Nike yêu cầu nhà thiết kế Carolyn Davidson phải tạo ra một biểu tượng thể hiện được rằng chúng tôi là công ty giày số một thế giới; rằng chúng tôi đại diện cho tinh thần không lùi bước; rằng những đôi giày chúng tôi tạo ra có chất lượng tuyệt hảo,… và hàng loạt thứ tương tự.

Vài tuần sau, ban điều hành háo hức chờ xem tác phẩm nào có thể thỏa mãn được yêu cầu của họ, slide trình chiếu được hiện lên và thứ họ nhận lại chỉ là… một dấu check. Dấu check này đơn giản đến đáng ngạc nhiên, và cũng rất phổ biến vì nó là thứ các giáo viên Mỹ thường dùng khi chấm bài của học sinh.

“Sức sáng tạo ở đâu? Yếu tố bất ngờ ở đâu? Tinh thần nước Mỹ ở đâu?” Họ có thể đã đặt ra những câu hỏi tới tấp cho nhà thiết kế.

Kịch bản tương tự cũng có thể áp dụng cho trường hợp của Mastercard. “Chỉ có hai vòng tròn chồng lên nhau thôi à? Nhưng chúng tôi trả cho các anh hàng nghìn đô la cơ mà?” Hoặc của Shell “Vỏ sò thì liên quan cái quái gì đến năng lượng?”

Tất nhiên, đây chỉ là những giả thuyết và câu chuyện ra đời của các biểu tượng trên đều rất khác nhau. Điều quan trọng là đến cuối cùng, những logo ấy vẫn tồn tại như cách chúng vốn là vậy.

Điểm Vũ muốn nhấn mạnh nằm ở việc ban lãnh đạo của các tập đoàn trên đã tin tưởng đội ngũ sáng tạo của họ – những chuyên gia thật sự trong lĩnh vực thiết kế và hiểu rằng bên cạnh logo, còn nhiều yếu tố khác góp phần làm nên sự thành công của một thương hiệu.

Như đã chia sẻ, nhà lãnh đạo cần hiểu được giá trị mà thương hiệu đại diện, sau đó truyền tải chúng đến đội ngũ sáng tạo. Từ đó, nhóm sáng tạo sẽ sử dụng kinh nghiệm, kỹ năng, kết hợp với góc nhìn mới mẻ để chuyển hóa giá trị thương hiệu thành những hình tượng cụ thể. Một khi đã đảm bảo logo có thể đáp ứng được những tiêu chí cơ bản, ta nên học cách tin tưởng nhóm sáng tạo và ý tưởng của họ.

Ngoài ra, chúng ta cần hiểu rằng logo không phải một công cụ chuyển đổi kỳ diệu giúp doanh nghiệp tăng gấp đôi doanh số bán hàng trong vài tuần, hoặc ngay lập tức vượt lên trên đối thủ cạnh tranh trực tiếp.

Một logo hiệu quả sẽ mang lại một khởi đầu thuận lợi cho thương hiệu, giúp tăng tính nhận diện, khác biệt và kết nối. Nhưng nó không phải là liều thuốc thần cho các vấn đề khác của thương hiệu. Những vấn đề khác nhau sẽ cần những cách giải quyết khác nhau.

Nhà thiết kế Paul Rand – người tạo ra logo của các tập đoàn như IBM, Next Computers, UPS – đã từng nói:

Ý nghĩa của một logo sẽ bắt nguồn từ chất lượng của thứ mà nó đại diện, chứ không phải ngược lại.

Nói cách khác, chúng ta không nên kỳ vọng logo của mình rồi sẽ trở thành đòn bẩy giúp tăng trưởng doanh thu hay biến doanh nghiệp từ số 0 trở thành một công ty triệu đô. Chính những hoạt động khác của thương hiệu mới là nền tảng để logo tỏa sáng. Theo thời gian, khi thương hiệu đã phát triển và xây dựng hình ảnh thành công, khách hàng sẽ dần cảm nhận logo một cách tích cực.

Liên hệ Onedesign Branding

ĐC: Số 5 Lê Trọng Tấn, Hà Đông, Hà Nội

Đường dây nóng: 0967 72 99 67

Email: khachung208@gmail.com

Website:  www.onedesign.com.vn